Dat België een slechte leerling is binnen Europa op het vlak van verkeersveiligheid, is een feit dat vaststaat. Er zijn nog te veel (dodelijke) verkeersongevallen in ons land. Een van de belangrijkste oorzaken daarvan is te wijten aan de overdreven snelheid. Het is daarom van groot belang dat er met man en macht wordt ingezet op de verkeersveiligheid op onze snel- en autowegen. Een belangrijke stap hierin is de afschaffing van de tolerantiemarges op onze snelwegen. In het kader hiervan wordt vanaf 15 maart in Wallonië het proefproject “Slow down” op poten gezet. Twaalf flitspalen op de Waalse wegen werden hiervoor geselecteerd. Deze flitsen voortaan zonder tolerantiemarge.
Er gebeuren nog steeds te veel verkeersongevallen op onze wegen en er vallen te veel doden. Een trieste realiteit die moet veranderen. De regering heeft zich als doel gesteld om tegen 2030 het aantal verkeersdoden te halveren, en tegen 2050 terug te dringen naar nul verkeersdoden op onze wegen.
Een belangrijke factor bij het tegengaan van verkeersongevallen met doden of slachtoffers tot gevolg, is de snelheid. Snelheid is en blijft helaas de belangrijkste oorzaak van verkeersongevallen, maar verergert ook de gevolgen ervan. Bijna 1 op 3 dodelijke ongevallen is namelijk te wijten aan een te hoge of onaangepaste snelheid. In Wallonië schat men dat elk jaar 80 levens gered zouden kunnen worden als we allemaal de snelheidsbeperkingen zouden respecteren. Een van de oplossingen die worden toegepast om dit probleem op te lossen is de geleidelijke installatie van flitspalen op onze wegen en snelwegen. Deze dienen om het aantal snelheidsovertredingen te beperken.
“Slow down”
In dit kader werd het project “Slow down” opgestart in Wallonië. Hierbij is het de bedoeling een aantal flitspalen op de wegen van de vijf Waalse provincies te selecteren en deze in te stellen om zonder zogenoemde tolerantiemarge snelheidsovertredingen vast te stellen. Momenteel gaat het hier om twaalf flitspalen, twee per provincie en twee in het arrondissement Eupen. De flitspalen die hier worden aangezet zijn heel bewust gekozen op basis van een telling van de plaatsen met het hoogste risico op ongevallen, opgesteld door de AWSR (Agence wallonne pour la Sécurité routière): het gaat om gebieden waar doorgaans meer ongelukken gebeuren. Zijn de resultaten van het proefproject gunstig, d.w.z. indien het aantal geregistreerde overtredingen voor de hele strafketen (politie, parketten, rechtbanken) doenbaar zijn, dan wordt het project voortgezet en worden de tolerantiemarges geleidelijk aan afgebouwd.
Proefproject op de Belgische wegen
Met “Slow down” is het niet de eerste keer dat er een dergelijk project op poten wordt gezet. In oktober 2021 werd een gelijkaardig proefproject op poten gezet waarbij 7 trajectcontroles doorheen het land (5 in het Waalse gewest en 2 in het Vlaamse gewest), voortaan zonder tolerantiemarges zouden werken. Sinds de zomer van 2022 zijn, na afloop van dit proefproject, alle tolerantie-marges op onze snelwegen weggewerkt.
Een tolerantiemarge voert een bijkomende snelheidsdrempel in voor het opstellen van een proces-verbaal. Deze drempel ligt hoger dan de wettelijke toegestane snelheid. Pas als de gemeten snelheid deze drempel overschrijdt, stelt de politie een proces-verbaal op. Met deze maatregel wordt beoogd te voorkomen dat de parketten en rechtbanken overweldigd raken met dossiers rond snelheidsovertredingen van het type "onmiddellijke inning" en het parket in staat te stellen prioriteit te geven aan de ernstigste overtredingen.
De resultaten van het proefproject op de autosnelwegen zijn bemoedigend, in die zin dat het aantal vastgestelde overtredingen, het aantal vaststellingen en het aantal beroepen momenteel houdbaar zijn voor de strafketen. Het experiment kan dus worden uitgebreid naar andere wegen.
Uit verschillende studies blijkt dat een verlaging van de gemiddelde snelheid met 10 km/u, het aantal dodelijke ongevallen met meer dan 30% kan verminderen. Dit is te verklaren door enerzijds een kortere remafstand, en anderzijds een kleiner verschil in snelheid tussen de automobilisten. Daarnaast zorgde de afschaffing van de tolerantiemarge op de Belgische wegen voor een verdubbeling van de pakkans alsook van het aantal vastgestelde overtredingen. Zo werden er in Wallonië tot vijf keer meer overtredingen vastgesteld.