Het parket-generaal Antwerpen even voorstellen

De kamer van inbeschuldigingstelling (KI) is het onderzoeksgerecht op het niveau van het hof van beroep (de raadkamer is het onderzoeksgerecht op niveau van de rechtbank van eerste aanleg), dat controle uitoefent op het verloop van het gerechtelijk onderzoek en zich in beginsel niet uitspreekt over de grond van de zaak. Hier worden de beroepen in het kader van de wet op de voorlopige hechtenis en de betwistingen in de lopende gerechtelijke onderzoeken behandeld. Deze kamer beslist tevens in hoger beroep of de verdachte al dan niet voor de strafrechter moet verschijnen en verwijst de verdachte naar het hof van assisen.

De kamer van inbeschuldigingstelling bij het Hof van Beroep Antwerpen behandelt hoger beroepen tegen beschikkingen van de raadkamer bij de rechtbanken van eerste aanleg van Antwerpen en Limburg en tegen beschikkingen van de onderzoeksrechters binnen dit rechtsgebied. Meer informatie (o.a. contactgegevens) is terug te vinden op hun website. 

De dossiers in graad van beroep worden door de parketten van eerste aanleg digitaal of fysiek overgemaakt overgemaakt aan de sectie KI. Op de sectie KI worden de dossiers administratief ingeschreven en worden de nodige documenten aangemaakt (uithalingen voor gedetineerden, kantschriften voor de griffie,…) alvorens aan de KI-magistraat te worden voorgelegd ter voorbereiding van de zitting. Het gaat onder meer om volgende dossiers:

• beroepen tegen de handhaving van de voorlopige hechtenis,
• beschikkingen van de onderzoeksrechter i.h.k.v. de Wet Franchimont,
• de regeling van de rechtspleging,
• strijdige beschikkingen van de onderzoeksrechter,
• het Europees aanhoudingsbevel (EAB),
• de verwijzing naar het hof van assisen,
• de Vreemdelingenwet,
• de controle bijzondere opsporingsmethoden (BOM),
• bepaalde verzoeken voor kosteloze rechtsbijstand of voor voorlopige invrijheidsstelling (VVI)
• eerherstellen. 

Na de zitting volgt een uitspraak. De sectie KI zorgt voor de afhandeling en opvolging van de arresten (vb. seining in I+Belgium, plaatsing onder elektronisch toezicht, betekening van arresten via de gevangenisdirecteurs bij handhaving van de voorlopige hechtenis,...). Ten slotte worden de procedurestukken overgemaakt aan de parketten na het verstrijken van de cassatietermijn.

Het hof van assisen behandelt de zwaarste misdrijven zoals (poging tot) doodslag, (poging tot) moord, gijzelneming met dodelijke afloop, ernstige zedenfeiten, enz.

Na het gerechtelijk onderzoek (in handen van de onderzoeksrechter in de rechtbank van eerste aanleg), kan op vordering van het openbaar ministerie de strafzaak naar de procureur-generaal toegezonden worden met het oog op eventuele doorverwijzing, door de kamer van inbeschuldigingstelling, naar het hof van assisen.

Zodra deze verwijzing is gebeurd, wordt het dossier verder behandeld op de dienst assisen.

Na het opstellen van de akte van inbeschuldigingstelling door een magistraat van het openbaar ministerie, wordt aan de eerste voorzitter van het hof van beroep gevraagd een datum vast te stellen waarop de zaak kan behandeld worden.

Men onderscheidt volgende stappen in het proces:

• preliminaire zitting: hier wordt de lijst van de getuigen vastgesteld en de volgorde waarin deze moeten verschijnen
• zitting samenstelling jury: hier gebeurt de samenstelling van de jury, bestaande uit 12 gezworenen
• zitting ten gronde, waarbij het eigenlijke proces begint.

Het parket vervult ook (maatschappelijke) opdrachten van burgerlijke aard, onder meer in zaken van sociaal recht, in het jeugdrecht en in handelszaken.

Jeugdzaken

Het parket bij het Hof van Beroep heeft in jeugdzaken twee opdrachten:

   1. inzake jeugddelicten (voorheen ‘als misdrijf omschreven feiten’ ): het optreden in dossiers waar er strafbare feiten gepleegd zijn door een minderjarige en waar tegen een beschikking of vonnis van de jeugdrechter hoger beroep werd ingesteld (hetzij door één van de partijen, hetzij door het openbaar ministerie) ;

   2. inzake verontrustende opvoedingssituaties: het optreden in dossiers waar er ernstige aanwijzingen zijn dat een jongere niet in een veilige thuissituatie wordt opgevoed en waar tegen een beschikking of vonnis van de jeugdrechter een hoger beroep werd ingesteld (hetzij door één van de partijen, hetzij door het openbaar ministerie).

De dossiers in graad van beroep worden doorgaans door de jeugdparketten van eerste aanleg fysiek (het betreft papieren dossiers) en rechtstreeks aan de sectie jeugd op het parket-generaal overgemaakt. In dringende zaken maken jeugdparketten per e-mail reeds de basisgegevens (beroepsakte, beslissing / beschikking jeugdrechter, gegevens partijen en advocaat) over zodat tijdig kan worden gedagvaard.

Op de sectie jeugd worden de dossiers administratief ingeschreven en worden de nodige documenten aangemaakt (dagvaardingen, oproepingen advocaten en indien nodig tolken,…) alvorens aan de jeugdmagistraat te worden voorgelegd ter voorbereiding van de zitting. Vervolgens worden de dossiers aan de griffie overmaakt, zodat deze kunnen worden ingekeken door de partijen.

Indien er minderjarigen in een gesloten instelling verblijven en/of ouders in de gevangenis verblijven, worden zij overgebracht om de zitting bij te wonen. 

Na de zitting volgt een uitspraak van de raadsheer van de jeugdkamer. De sectie jeugd zorgt voor de afhandeling en opvolging van de arresten (vb. aanstellen van een deskundige, opstarten van een politioneel onderzoek,...). Ten slotte worden de dossiers terug overgemaakt aan de parketten van eerste aanleg na het verstrijken van de cassatietermijn.

Burgerlijke zaken

In burgerlijke zaken en handelszaken treedt het openbaar ministerie op in de gevallen die de wet bepaalt en telkens als de openbare orde zijn tussenkomst vraagt.

De dienst burgerlijke sectie staat in voor de administratieve behandeling van dossiers waarin de partijen of het openbaar ministerie hoger beroep aantekenen tegen een vonnis van de rechtbank van eerste aanleg in burgerlijke zaken (burgerlijke kamers-familiekamers). 

Het openbaar ministerie heeft in deze zaken een adviserende bevoegdheid: de magistraat verstrekt de nodige informatie opdat de rechter, de bevoegde overheden of instanties een adequate beslissing zouden kunnen nemen. Bijvoorbeeld bij betwistingen over het omgangsrecht voor kinderen, adopties, schijnhuwelijken, wapenvergunningen….

Op zitting wordt een uitspraak gedaan (bij wijze van een arrest). De dienst burgerlijke sectie staat in voor de uitvoering van het arrest (o.a. betekening arrest via gerechtsdeurwaarder, kennisgevingen van het arrest aan bv. de dienst Vreemdelingenzaken, de overschrijving van het arrest in de registers van de burgerlijke stand,...).

In strafzaken waken de magistraten van het openbaar ministerie, in het belang van de samenleving, over het normaal verloop en de regeling van de strafprocedure. Alle strafgerechten, zowel onderzoeksgerechten (raadkamer en kamer van inbeschuldigingstelling) als vonnisgerechten (politierechtbank, correctionele rechtbank, hof van beroep en hof van assisen), houden in alle strafzaken zitting in aanwezigheid van het openbaar ministerie. Voor de strafgerechten is het openbaar ministerie de vervolgende partij en oefent het de strafvordering uit.

De dienst correctionele zaken behandelt strafdossiers waarin beroep is ingesteld tegen de vonnissen uitgesproken door de rechtbanken van eerste aanleg van Antwerpen en Limburg. Het beroep wordt ingesteld door één van de betrokken partijen die zich niet akkoord kunnen verklaren met de uitspraak ten gronde.

Indien hoger beroep wordt ingesteld tegen een vonnis wordt het strafdossier door het parket overgemaakt aan het parket-generaal.

De dossiers worden behandeld door verschillende correctionele kamers. Elke correctionele kamer heeft zijn eigen specialiteit qua materie. Op het niveau van het openbaar ministerie is er per kamer een vaste zittingsmagistraat. Ook de personeelsleden van de administratie worden verbonden aan een kamer en leveren bijstand aan de desbetreffende zittingsmagistraat.

Het is de eerste voorzitter van het hof van beroep die het dossier toebedeelt aan een correctionele kamer. De zittingsmagistraat zal in dialoog met de kamervoorzitter een datum bepalen waarop de zaak zal behandeld worden.

Na het bepalen van de zittingsdatum dienen de betrokkenen te worden gedagvaard. Deze bevoegdheid is voorbehouden aan het openbaar ministerie.

Op de zitting wordt het openbaar ministerie vertegenwoordigd door de zittingsmagistraat die na de zitting de uitspraken ter kennis brengt aan de dienst correctionele zaken. Indien een eindarrest wordt uitgesproken, dient de dienst strafuitvoering te worden verwittigd met het oog op de uitvoering van het desbetreffend arrest.

Het openbaar ministerie ziet er ook op toe dat de nodige maatregelen worden genomen voor de passende uitvoering van de uitgesproken straffen onder de 3 jaar. Bij gevangenisstraffen boven de 3 jaar zetelt een parketmagistraat in de strafuitvoeringsrechtbank.

Strafuitvoering

Wanneer een uitspraak volgt in een zaak voor het hof van beroep (bij wijze van een arrest) wordt de tenuitvoerlegging van die arresten in al zijn aspecten behandeld op de dienst strafuitvoering.

Indien het arrest kracht van gewijsde heeft bekomen (definitief is), kan gestart worden met de eventuele uitvoering van:

• de hoofdgevangenisstraf (bv: een hoofdgevangenisstraf van 6 maanden)
• de geldboete (bv: een geldboete van 50 euro die moet vermenigvuldigd worden met de opdeciemen) of vervangende gevangenisstraf (die kan worden uitgevoerd indien de geldboete niet wordt betaald).
• overige straffen: naast de hoofd- en vervangende gevangenisstraffen kunnen nog tal van andere bijkomende straffen worden uitgesproken, zoals (bijzondere) verbeurdverklaringen, beroepsverbod, publicatie, enz…

Het is mogelijk dat de strafuitvoering wordt overgenomen door een andere land, wanneer de veroordeelde onderdaan is (= nationaliteit + adres) van één van de landen die toepassing maken van het kaderbesluit 2008/909/JBZ.

Overtuigingsstukken

Overtuigingsstukken worden door diverse politiediensten als bewijsmateriaal in een zaak ter griffie neergelegd. Nadat een eindarrest dient aan de in beslag genomen overtuigingsstukken een bestemming te worden gegeven, al dan niet bepaald bij arrest. (bv. verbeuren, vernietigen, teruggave aan rechtmatige eigenaar, voegen bij het strafdossier, verbeuren of gedwongen te gelde maken door de FOD Financiën, enz…)

Strafuitvoeringsonderzoeken (SUO)

Het strafuitvoeringsonderzoek is een onderzoek in de fase van de uitvoering van een definitieve strafrechtelijke veroordeling, met het oog op de effectieve uitvoering van de geldboetes, verbeurdverklaringen en gerechtskosten, door het verzamelen van inlichtingen over de vermogenssituatie van de veroordeelde en/of de zgn. malafide derde (d.i. de persoon die samenspant met de veroordeelde om zijn vermogen aan de uitvoering te onttrekken).

Het onderzoek wordt gevoerd door de magistraat van het openbaar ministerie die bevoegd is voor de uitvoering van de veroordeling. Er zijn bepaalde voorwaarden verbonden aan het opstarten van een strafuitvoeringsonderzoek. 

De dienst documentatie-secretariaat ondersteunt de procureur-generaal en de hoofdsecretaris bij het dagelijkse beheer en beleid van de entiteit en verleent bijstand aan de magistraten en de collega’s van de andere diensten van het parket- en het auditoraat-generaal. 

De dienst staat in voor diverse zaken, zoals:

• het verzorgen van de dagelijkse interne en externe communicatie;
• het aanmaken en bijwerken van alle personeelsdossiers (magistraten en gerechtspersoneel);
• het inventarisen en verspreiden van relevante documentatie omtrent heel diverse onderwerpen zoals wetgeving, parlementaire vragen, circulaires, enz.;
• het administratief behandelen van zaken voorrecht van rechtsmacht en van tuchtzaken van advocaten, personeelsleden, magistraten en politie,...;
• het begeleiden van stagiaires en nieuwe medewerkers;
• ...

De dienst documentatie-secretariaat vormt tevens het centrale aanspreekpunt voor de entiteit. 

De vertaler zorgt voor de vertalingen van Nederlands naar Frans en omgekeerd. 

Deze dienst bestaat uit de bodes en de chauffeurs.

De dienst staat in voor de interne en externe verspreiding van dossiers en post alsook de verplaatsingen van de procureur-generaal en andere magistraten. Ze verzorgt de behandeling van de inkomende post, de verzending van de briefwisseling, het uitdragen en ophalen van de dossiers bij de magistraten en de diensten, de correspondentie met de griffie van het hof van beroep, de ritten met de procureur-generaal, enzv.

Tevens verzorgt deze dienst de logistieke ondersteuning en andere taken toebedeeld door de hoofdsecretaris.