Het jaarrapport van 2022 bundelt de belangrijkste realisaties en werkzaamheden van het College van procureurs-generaal en van het Openbaar Ministerie over beleid en beheer. Het jaarrapport bevat ook de toekomstige prioritaire doelstellingen van het College.
2022 was een jaar waarbij verschillende gewelddadige gebeurtenissen elkaar opvolgden: de dodelijke en gewelddadige aanslag op twee politiemannen in de straten van Brussel, herhaaldelijk zinloos geweld in de steden tijdens voetbalwedstrijden, aanvallen op hulpverleners op oudejaarsavond en een klein meisje dat sterft tijdens een criminele schietpartij in Antwerpen.
2022 was ook het jaar van de 25ste verjaardag van het College van procureurs-generaal. Het College werd opgericht vanuit de nood aan meer sturing, coherentie en uniformiteit in het strafrechtelijk beleid en aan een modern en eigentijds optreden van het Openbaar Ministerie. Het moest er ook voor zorgen dat de parketten, arbeidsauditoraten en het Federaal Parket snel en slagkrachtig zouden inspelen op de veranderingen in de samenleving. De afgelopen 25 jaar stonden in het teken van een constante vernieuwing om het Openbaar Ministerie aan te passen aan een sterk veranderende criminaliteit en om de efficiëntie van Justitie te blijven verbeteren.
Het College van procureurs-generaal kan daartoe bindende richtlijnen voor het ganse Openbaar Ministerie en de gerechtelijke politie uitvaardigen. Zo werd in 2022 onder andere de omzendbrief COL 10/2017 op 05 december 2022 geëvalueerd en geactualiseerd. Deze omzendbrief bepaalt de gerechtelijke afhandeling van het gebruik van geweld tegen en door politiediensten. Het College heeft de richtlijnen in deze omzendbrief aangescherpt naar aanleiding van een dodelijke en gewelddadige aanslag op twee politiemannen van de politiezone Brussel-Noord op 10 november 2022.
Het Parket voor de Verkeersveiligheid vierde in 2022 zijn eerste verjaardag. Het parket is opgericht bij de wet van 23 december 2021 en heeft de opdracht een uniforme en accurate administratieve afhandeling van verkeersboetes te garanderen en op die manier de lokale parketten te ontlasten en te ondersteunen.
Patrick Vandenbruwaene - voorzitter van het College van procureurs-generaal:
“Maar voor alle duidelijkheid: we beheersen het geweld niet, maar we leveren dag en nacht inspanningen om het recht op veiligheid en het respect voor de individuele rechten te vrijwaren.”
Jaarstatistieken
Meten is weten. Daarom bevat het jaarrapport ook de jaarstatistieken 2022 van de correctionele parketten en de jeugdparketten. Hieronder is een korte samenvatting toegevoegd.
Correctionele zaken
Tussen 2021 en 2022 is de instroom van nieuwe en heropende strafzaken op de correctionele parketten van het Openbaar Ministerie met ongeveer 8% gedaald, van 611.037 naar 564.495 dossiers. Deze afname is vooral toe te schrijven aan een daling van de COVID-19-dossiers.
Wat de uitstroom betreft, wordt in 2022 een daling van 6% vastgesteld ten opzichte van 2021. Hier valt de afname op van zaken afgesloten via een betaalde minnelijke schikking (-73%) en via een rechtstreekse dagvaarding (-48%). Deze daling is wellicht te verklaren door de verminderde instroom van COVID-19-zaken die doorgaans worden afgesloten met een minnelijke schikking of dagvaarding. Ook dient te worden opgemerkt dat de pretoriaanse probaties en gelukte bemiddeling en maatregelen bleven stijgen (+8% tegenover 2021).
Jeugdbeschermingszaken (MOF en VOS)
In 2022 registreerden de jeugdparketten 163.941 nieuwe jeugdbeschermingszaken. Dit is het hoogste instroomcijfer sinds het begin van de officiële jaarstatistiek van de jeugdparketten. Een opsplitsing van deze jeugdbeschermingszaken toont dat in 2022 de als misdrijf omschreven feiten (MOF) met 7% daalden t.o.v. 2021 (van 65.220 in 2021 naar 60.669 in 2022), terwijl de verontrustende situaties (VOS) met 6% stegen (van 97.672 in 2021 naar 103.272 in 2022).
De als misdrijf omschreven feiten (MOF)
De daling van de MOF-zaken tussen 2021 en 2022 is voornamelijk toe te schrijven aan de forse daling van het aantal zaken met betrekking tot COVID-19 (-97%, van 9.360 zaken naar 258 zaken). De verdere versoepeling van de coronamaatregelen in 2022 lijkt zich niet alleen te weerspiegelen in een verminderde instroom van de coronadossiers (volksgezondheid) maar ook in de verdere samenstelling van de MOF-instroom.
Zo zien we voor de grootste tenlasteleggingsgroepen in 2022 opnieuw een stijgende trend t.o.v. 2021. Een opvallende toename manifesteert zich bij de persoonsdelicten (+17%) en de eigendomsdelicten (+13%); een lichtere stijging bij de zaken met betrekking tot drugs & doping (+6%) en inbreuken tegen de openbare overlast en verkeer (+4%). Alleen bij inbreuken tegen de familie en publieke moraal (-2%) en inbreuken tegen de openbare orde en veiligheid (-2%) stellen we een daling vast.
Binnen de MOF-zaken in 2022 merken we op dat de verhouding jongens/meisjes 81/19 bedraagt. Meisjes maken dus amper een vijfde uit van de minderjarigen betrokken in een MOF-zaak. In iets minder dan de helft van de MOF-zaken gaat het om een minderjarige tussen 16 en 18 jaar.
Verontrustende situaties (VOS)
In 2022 steeg het aantal geregistreerde VOS-zaken met 6% (van 97.672 in 2021 naar 103.272 zaken in 2022). Bij deze VOS-zaken waren er iets meer aanmeldingen voor meisjes dan voor jongens (51/49) en in meer dan de helft van de gevallen voor kinderen onder de 12 jaar (52%).
Hieronder is een samenvatting te downloaden van de belangrijkste vaststellingen van de afgelopen tien kalenderjaren (2013-2022). Deze samenvatting bevat informatie over de algemene trends en evoluties bij de correctionele parketten en de jeugdparketten:
- Jaarstatistiek 2022 van de correctionele parketten: belangrijkste cijfers, vaststellingen en evoluties
- Jaarstatistiek 2022 van de jeugdparketten: belangrijkste cijfers, vaststellingen en evoluties
Via volgende link kan u het volledige jaarrapport lezen op onze website: https://www.om-mp.be/nl/colpg/college-van-procureurs-generaal-jaarverslagen
